Sau khi cuộc chiến tranh Biên giới phía Bắc vừa kết thúc, một gia đình người Hoa kiều không biết từ đâu chuyển về sinh sống và làm ăn ở Phường 5 của Thị xã Đông hà. Họ mở một hiệu bánh bao để tạo kế sinh nhai. Có lẽ nói không ngoa rằng người Hoa vốn giỏi nghề nấu nướng, cũng có lẽ vì cuộc sống khốn......

Cuộc sống này đã sinh ra con người thì cũng chính cuộc sống này sẽ sinh ra cho con người niềm hy vọng và những khát khao hướng đến cuộc đời đích thực....

Hơn một năm sau khi tôi và bố tôi từng tiễn các anh bộ đội của một Đơn vị Bộ đội Thông tin lên đường làm nghĩa vụ Quốc tế tại Campuchia thì có một người lính đã trở về nhưng không phải là một trong những người lính mà chúng tôi đã từng đưa tiễn....

Có lẽ ở tuổi nhỏ, chăn bò là một cái thú vui và hồn nhiên nhất trong cuộc đời. Nhưng ở trên một miền đất mà những dư âm của cuộc chiến tranh vẫn còn tồn tại đầy rẫy ở khắp nơi thì chăn bò là một sự nguy hiểm bởi những đứa trẻ chăn bò thường nghịch ngợm ở những nơi khuất tầm mắt quản giáo của những......

Đất nước vừa yên được tiếng súng ở miền Nam được bốn năm thì phía Tây Nam lại bắt đầu đổ máu, những người lính lại tiếp tục quay trở lại chiến trường. Cùng với những người lính năm xưa lại có thêm nhiều người lính trẻ, các anh lại hăm hở lên đường......

May mắn nhất trong đời tôi là tôi từng được chứng kiến những mảng đời đau thương đủ để tôi trở thành một con người sống có tâm hồn ấm áp nhân tình nhưng nếu phải chứng kiến sự đau thương diễn ra hàng ngày thì tim tôi sẽ trở thành chai sạn và tâm hồn tôi sẽ hóa đá....

Tôi đã từng bị ngược đãi nên tôi cũng cảm thấy rằng sự ngược đãi của tôi đối với người khác là bình thường; Những kẻ đã phải cam chịu sự tàn bạo của kẻ khác cũng sẽ trở thành một kẻ tàn bạo nếu có thể bức hiếp được một kẻ khác....

Tôi đang ngon giấc ngủ trưa thì bỗng dưng có tiếng người chạy rầm rập và tiếng hô to: ‘Trộm, bắt kẻ trộm... đứng lại’;...

Cũng vì sự kỳ thị của những đứa trẻ đối với tôi mà ở lớp tôi có một ‘tên đầu sỏ’ đáng ghét khiến tôi phải căm thù hắn bởi hắn luôn cầm đầu bọn bạn ở lớp để đánh tôi mỗi ngày....

Cuộc đời học trò của tôi đã trải qua những năm tháng nghiệt ngã, không phải chỉ vì cuộc sống khổ cực vất vả vì đất nước vừa mới trải qua một cuộc chiến đau thương tàn khốc mà là vì sự đối xử phân biệt của những đứa trẻ học sinh cùng lớp và cùng trường....

Học hết lớp hai, bố tôi lại đưa chúng tôi vào Thị xã Đông Hà để tiếp tục thành lập một đơn vị mới cho Tỉnh Bình – Trị – Thiên. Đông Hà chính là trước đây từng là chiến tuyến của Chính quyền Sài gòn cũ. Vùng đất này mới qua khỏi cuộc chiến tranh hai năm nên cuộc sống ở đây chưa kịp thay màu áo mới....

Bài học quan trọng và quí giá đối nhất đối với cuộc đời tôi chính là tình yêu thương của người thầy đối với học trò và nhân cách đời thường giản dị mà gần gũi học trò của người thầy chứ không phải là những kiến thức trên sách vở mà thầy đã dạy tôi vì những điều đó cho dù không có thầy dạy tôi thì......

Trong cuộc đời, có lẽ không ai chưa từng phải trải qua cái đói dù chỉ một lần cũng hiểu được cơn đói hành hạ con người khốn khổ đến mức nào! Chúng tôi đã phải trải qua một ‘cơn đói trường kỳ’, phải gọi nó là ‘cơn đói trường kỳ’ bởi cơn đói ấy kéo dài trong suốt một quãng thời gian dài hàng bao......

Ai sẽ giữ gìn cho chúng ta ngọn đuốc thiêng liêng của Nền Văn minh Nhân loại tự bao nghìn năm nay: Cuộc đời này chính là cuộc chạy tiếp sức của loài người từ thế hệ này qua thế hệ khác mà trong cuộc chạy đó loài người đã trao cho nhau ngọn đuốc thiêng liêng của tinh thần bất diệt của sự sống giữa......

Câu nói cửa miệng ‘con không cha thì ăn cơm với cá, con không mẹ thì ngậm lá đứng đường’ quả là nghiệm đúng với cả ba anh em chúng tôi khi chúng tôi sống cùng với bố trong khi mẹ tôi phải đi nằm viện ở xa. Lúc ấy tôi đã học lớp 2 và mẹ tôi cũng đã đi nằm viện được hơn một năm và đã gần Tết vì nhớ......

Năm 1976, mẹ tôi đã đi nằm viện ở Hà Nội đã gần một năm, bố tôi chuyển công tác vào Vĩnh Linh và đưa chúng tôi vào sống cùng với bố tôi ở ngay trong cơ quan của bố tôi. Vĩnh Linh từng là Tuyến lửa của cuộc Chiến tranh Chống Mỹ cứu nước vĩ đại mà trong thời kỳ chiến tranh hai bên giữa ta và quân đội......

Có thể nói rằng những người bố mẹ nào có những đứa trẻ hiếu động như tôi cũng vừa rất tự hào và hy vọng nhưng cũng sẽ lo lắng vô cùng. Những ngày sau khi cuộc chiến tranh vừa kết thúc, ngay trên mảnh đất của Tỉnh nhà nơi mà tôi từng được sinh ra và lớn lên vẫn còn sót lại không ít tàn dư của chiến......

Mẹ tôi phải vào Bệnh viện Trung ương Hà nội khoảng hơn hai năm để điều trị những hậu quả chấn thương trong những năm chiến tranh. Trước ngày mẹ tôi đi viện, bố tôi vẫn chưa hết thời hạn công tác ở nước ngoài. Hồi đó, chúng tôi mới chỉ có cả thảy ba anh em, tôi và hai em gái, nhưng vì còn rất bé nên......

Thấm thoắt năm học đầu tiên trong cuộc đời tôi cũng kết thúc, đó là một ngày cuối cùng của năm học và cũng là ngày đầu tiên của kỳ nghỉ hè, tôi cùng bọn trẻ cùng lớp ùa ra cổng trường khi vừa tan buổi học cuối cùng....

Hậu quả của chiến tranh đã dai dẳng hành hạ mẹ tôi, sau một lần sập hầm trú ẩn, một thanh xà ngang đã giáng xuống đầu mẹ tôi khiến cho mẹ tôi mang thương tích suốt đời và thi thoảng vẫn gây biến chứng làm mẹ tôi mất khả năng kiểm soát hành vi của mình....