74138

IC 74138 là loại IC Giải mã 3 Bit đầu vào thành 8 đường ra hoạt động ở mức thấp (Ngõ ra đảo) được sử dụng phổ biến cho việc giải mã Địa chỉ trong các Hệ thống Điều khiển sử dụng Vi Xử lý và Vi Điều khiển nói chung.
Các trạng thái Logic của IC Giải mã 3 Bit - 8 đường 74138

Các trạng thái Logic của IC Giải mã 3 bit ra 8 đường như được mô phỏng ở trên và dưới đây là Bảng Sự thật (Bảng Trạng thái Logic) của IC 74138:

          IC 74138 chỉ cho phép các Ngõ ra biến đổi theo sự thay đổi của các Bit ngõ vào khi và chỉ khi G1 = 1 và G2 = 0.

Nếu G2 = 1 hoặc G1 = 0 thì các Ngõ ra đều bị khóa ở mức cao 

              Theo Bảng trạng thái Logic nói trên, khi các Chân lệnh cho phép xuất kết quả đến Ngõ ra thì trong bất kỳ trường hợp nào cũng chỉ có một Y
n trong 8 Ngõ ra (từ Y0 đến Y7) được đặt ở mức thấp sao cho giá trị n của Ngõ ra tương đương với giá trị của Ngõ vào.

          Chú ý: Có 2 chân Điều khiển G2 gồm G2A và G2B và được gọi chung là G2 là 2 đường điều khiển độc lập nhưng có cùng tính năng điều khiển như nhau.

 

     Trên đây là mô tả cấu trúc bên trong của IC 74138

 

Ứng dụng cơ bản

Ø       Giải mã tuần tự 1/8 đường

Ứng dụng đơn giản nhất là sử dụng IC 74138 để hiển thị lần lượt 8 LED như mạch dưới đây: Tần số 1 Hz sẽ được tạo bởi mạch Tạo Tần số chuẩn 16,384 kHz và được chia bởi IC 4060 và được đưa vào mạch chia tần số 74393 và chỉ được sử dụng 3 Bit ngõ ra để cấp cho IC Giả mã 74138 như hình dưới đây:

Trong quá trình IC 74393 đếm lần lượt từ X000 đến X111 thì lần lượt các LED từ D2 đến D9 sẽ sáng, thứ tự của LED tương ứng với giá trị các Bit Ngõ vào và trong bất kỳ trường hợp nào thì cũng chỉ có duy nhất 1 LED được sang theo đúng giá trị của các Bit Ngõ vào.
 

Ø       Bộ chia có hệ số thay đổi được

Mạch bên đây cho phép có thể thay đổi được Hệ số chia của Mạch chia trong khoảng từ 2 đến 8 bằng cách chọn 1 trong 7 chuyển mạch SW DIP-7 để chọn từ Y1 đến Y8 sao cho khi đạt đến Yn được chọn thì mạch Not sẽ đưa Xung quay về với mức cao để xóa mạch đếm 74393.

Kết quả hệ số chia được tạo bởi Ngõ ra F/n là đã được tạo ra theo đúng hệ số chia được chọn bởi 1 trong 7 chuyển mạch SW DIP-7 nói trên



 

Tác giả bài viết: Dr Trần Phúc Ánh